Kulinarne rekordy jako element promocji kuchni regionalnych

Przedmiotem artykułu są kulinarne rekordy, na które w ostatnich kilkunastu latach w Polsce zapanowała moda. Autorka dokonała wstępnej typologii tychże rekordów, wyróżniła potrawy, które najczęściej stanowią przedmiot ustanowienia rekordu. Z jej badań wynika, że największą popularnością przy organizowaniu tego typu wydarzeń w przestrzeniach publicznych cieszą się specjały kuchni regionalnych, a wśród nich przede wszystkim zupy i pierogi. Współcześnie kuchnie regionalne stały się swoistym spiritus movens różnorodnych działań w zakresie promocji i upowszechniania dziedzictwa kulturowego danego obszaru. Są doskonałym bodźcem wyzwalającym aktywność jednostkową i zbiorową.  

Artykuł można przeczytać w pozycji: Festiwale, przeglądy, konkursy a ochrona niematerialnego dziedzictwa kulturowego, red. A. W. Brzezińska, K. Smyk, tom 4. Serii Niematerialne dziedzictwo kulturowe w Polsce i jego ochrona, UMCS, PTL, NID, Lublin–Wrocław–Warszawa 2019, s. 331-344. 

http://cyfrowearchiwum.amu.edu.pl/archive/8905

Dziedzictwo kulinarne jako jako nośnik pamięci o domu rodzinnym

Dziedzictwo kulinarne zakorzenione jest w świecie codzienności, w praktykach społecznych, w zwyczajowości dorocznej oraz rodzinnej. Szczególnym miejscem, w którym człowiek doświadcza wspomnianego dziedzictwa, wrasta w nie i przekazuje je często kolejnemu pokoleniu, jest dom rodzinny. Przedmiotem artykułu jest dziedzictwo kulinarne, które autorka analizuje jako nośnik pamięci, skupiając uwagę przede wszystkim na niematerialnym jego przejawie – opowieściach wspomnieniowych związanych z domem rodzinnym. Materiał, który stał się podstawą analizy pochodzi z prowadzonych badań terenowych (wywiady jawne, ukierunkowane) w województwach śląskim i opolskim w latach 2008-2019. 

Artykuł można przeczytać w pozycji: Turystyka kulinarna pokoleń, red. P. Dominik, Warszawa 2019, s. 45-58.

Święty Jacek w religijności ludowej i w kulturze polskiej

Św. Jacek Odrowąż, dominikanin urodzony w Kamieniu Śląskim nieopodal Opola, kanonizowany w 1594 roku przez papieża Klemensa VIII, należy do najwybitniejszych postaci XIII wieku. Jest uważany za twórcę polskiej prowincji dominikanów oraz inicjatora powstania wielu klasztorów w Polsce, Prusach, Czechach (Znojnie, Igławie, Ołomuńcu i Pradze) i Austrii (we Friesach na pograniczu Styrii i Karyntii). Nazywany Apostołem Północnej Europy, Apostołem Słowian, Światłem Północy, Lux ex Silesiae (Światłem ze Śląska) prowadził misje ewangelizacyjne wśród ludów zamieszkujących dzisiejsze państwa bałtyckie oraz stepy nadczarnomorskie, także w Rusi Kijowskiej.

Przedmiotem niniejszego artykułu jest próba omówienia i analizy kultu św. Jacka w polskiej tradycji i kulturze religijnej. Autorka przedstawia biografię świętego, legendy i podania z nim związane, także przysłowia, zwyczaje agrarne i kulinaria. Materiały, które stały się podstawą omówienia pochodzą z badań terenowych, które autorka prowadziła w latach 2015-2020, jak i z dostępnej literatury przedmiotu.

Artykuł można przeczytać w czasopiśmie: „Roczniki Teologiczne” vol. 67, nr 9, 2020, s. 141-158. 

https://ojs.tnkul.pl/index.php/rt/issue/view/1031/138

New trends in culinary tourism – regional (Silesian) fusion cuisine

Przedmiotem artykułu jest kuchnia regionalna, a dokładnie nowe sposoby jej prezentacji uwzględniające autorskie wizje przygotowania określonych potraw czy dań. Współcześnie w turystyce kulinarnej obserwuje się coraz większe zainteresowanie poznawaniem kuchni regionalnych w wersji fusion. Autorka omawia cechy wyróżniające kuchnię regionalną i kuchnię fusion, wyróżnia wybrane potrawy kuchni śląskiej, które są najczęściej modyfikowane przez kucharzy, przestawia typologię lokali gastronomicznych na rynku turystycznym popularyzujących regionalne specjały w uwspółcześnionej wersji. 

Artykuł można przeczytać w czasopiśmie: „Geography and Tourism”, vol. 8, nr 1, 2020, ss. 47-54. 

http://www.geography.and.tourism.ukw.edu.pl/artykuly/vol8.no1_2020/G-T-2020-01_04_20200804.pdf

Zwyczaje i obrzędy w dawnym Chorzowie

Niniejszy tekst jest próbą przedstawienia typowych zwyczajów i obrzędów dorocznych oraz rodzinnych występujących na obszarze Chorzowa (w obecnych granicach administracyjnych) od drugiej połowy XIX wieku do początku lat 20. XX stulecia. Omówiono w nim między innymi: adwent i Święta Bożego Narodzenia, zapusty, zwyczajowość wielkopostną i wielkanocną, Zielone Świątki i Boże Ciało, dożynki, odpusty parafialne, uroczystości zawodowe; także obrzędowość narodzinową (tu: chrzest, roczek), Pierwszą Komunię Św., wesele oraz schyłek życia. 

Artykuł można przeczytać w pozycji: Chorzów, t. III: Od Stadt Königshütte do Królewskiej Huty (1868-1922), red. nauk. J. Kurek, M. Masnyk, P. Nadolski, Chorzów 2020, s. 680-714.