Węgiel na przestrzeni wieków – oprócz dostarczania energii – pełnił także inne role. Nasi przodkowie zaliczali go do skutecznych środków służących oczyszczaniu z sił nieczystych, dlatego stosowany był w praktykach odczyniania uroków. Sądzono, iż jest doskonałym apotropeionem, który ochrania człowieka przed złem, był także pomocny w leczeniu wielu chorób i rozmaitych dolegliwości (świniaka, dymienicy, histerii, epilepsji, przy problemach menstruacyjnych, bólach zębów itd.). Współcześnie produkuje się z niego lekarstwa, środki kosmetyczne i pielęgnacyjne. Węgiel miał swoje miejsce również w obrzędowości dorocznej i rodzinnej (wróżby andrzejkowe, niechciany prezent od św. Mikołaja, wróżby w pierwszą rocznicę urodzin dziecka itd.).
Artykuł znajduje się w miesięczniku: “Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie” 2016, nr 10, s. 46-53.
Słowa klucze: węgiel, gagat, medycyna, magia, uroki, obrzędowość doroczna i rodzinna
Keywords: coal, jet coal, medicine, magic, curses, yearly and family rituals
