Trzecie wydanie "Śląskiej Spiżarni"

Niniejsza publikacja powstała z inicjatywy Fundacji Lokalna Grupa Działania „Spichlerz Górnego Śląska”, a jej głównym celem jest popularyzacja kuchni śląskiej.

Trzecie wydanie zostało uzupełnione o ponad 50 kolejnych przepisów, które pozyskano w latach 2013-2014 od mieszkańców następujących miejscowości: Chorzowa, Miasteczka Śląskiego, Mikołowa, Rudy Śląskiej, Zabrza, Siemianowic i Świętochłowic. W ten sposób uwzględniono również kulinarne dziedzictwo kojarzone przede wszystkim z ośrodkami przemysłowymi [...].

Książka składa się z siedmiu części. W pierwszej zatytułowanej W śląskiej kuchni omówiono, jak dawniej wyglądało pomieszczenie kuchenne, z jakich korzystano mebli i przyborów; zwrócono uwagę na symbolikę pieca i stołu. W drugiej części pt. Kuchnia na beztydzień zaprezentowano receptury tradycyjnych śląskich zup, dań mięsnych, z ziemniaków, śledzi i ryb, kapust oraz potrawy ze świniobicia. W trzeciej – Kuchnia świąteczna – zawarto przykłady specjałów przygotowywanych na niecodzienne okazje (niedziele, Święta Bożego Narodzenia, Wielkanoc, urodziny, odpust parafialny, wesela), w czwartej: Zaproszomy na maszkety znalazły się różne słodkie smakołyki (np. ciastka, kołocze), w piątej Od piwa głowa się kiwa. Alkohole umieszczono przepisy na napoje „procentowe” domowej roboty (piwa, wina, nalewki). Przetworom gospodyń na badanym obszarze poświęcono kolejną część Ogóreczki do krauzeczki, a do buncloka kapusta z pola, natomiast w ostatniej części – Tuste z gynsi nojlepsze na kaszlanie i smarkanie. O domowych sposobach leczenia wyeksponowano specyfiki, których należy używać przy różnych dolegliwościach.

Pracę uzupełniają Bibliografia, Słownik wyrazów gwarowych, Indeks potraw. Całość zamyka Materiał ilustracyjny, pochodzący w całości z archiwum autorek.

Zapraszam do lektury.

Książkę można nabyć w siedzibie Lokalnej Grupy Działania Spichlerz Górnego Śląska.

Lokomotywy i wagoniki górnicze jako pamiątki historii oraz atrakcje turystyczne

Zapraszam do lektury: Lokomotywy i wagoniki górnicze jako pamiątki historii oraz atrakcje turystyczne

TVP Katowice - "Dej pozór" 31.05.2014

Polecam.

TVP Katowice - "Dej pozór" 31.05.2014

Tragedia w kopalni

Książka opowiada katastrofach i wypadkach w kopalniach węgla kamiennego na ziemiach polskich. Stanowi pierwszą w polskiej literaturze próbę analizy kontekstów kulturowych tragicznych wydarzeń pod ziemią. Autorka na podstawie prowadzonych badań terenowych w województwach śląskim i dolnośląskim, literatury przedmiotu, jak i źródeł zastanych próbuje odpowiedzieć na pytanie, czym katastrofy górnicze wyróżniają się spośród innych nieszczęśliwych zdarzeń. Analizuje jednostkowe i wspólnotowe przeżywanie dramatu, mające wyraz w wierzeniach, postawach religijnych i etycznych, formach pamięci o tragicznie zmarłych górnikach. W rekonstruowaniu schematu tragiczności katastrofy w kopalni akcentuje symbolikę miejsca wypadku, z którym to związane są: stygmatyzacja i mitologizacja zawodu górnika, akcja ratunkowa, cudowne ocalenia, kwestia odpowiedzialności za nieszczęście. Zapraszam do lektury!

Książkę można nabyć w Wydawnictwie Uniwersytetu Opolskiego.

Na placu, w sieni i piwnicy

Książka oddaje specyfikę dawnych gier i zabaw dzieci na Górnym Śląsku. Składa się z siedmiu części. W pierwszej przedstawiono stan badań nad zabawami, kolejne poświęcone są już typowym zachowaniom zabawowym dzieci śląskich. Na początku autorki wprowadzają Czytelnika w świat dziecięcych rymowanek, co wydaje się konieczne ze względu na fakt, iż większość zabaw i gier ruchowych rozpoczyna się charakterystycznym wyliczaniem. W następnych częściach uwzględniono niniejszy podział: zabawy na świyżym lufcie; dalej zabawy w doma i na sieni oraz niecodzienne zabawy (związane z określonymi uroczystościami i świętami dorocznymi, stanowiące niejednokrotnie element obrzędu). Taka kompozycja oddaje specyfikę dziecięcych zabaw, wskazuje na różnorodność ich miejsca i czasu (pory roku). Inne bowiem zabawy obowiązywały wiosną i latem, a inne późną jesienią i zimą. Te drugie, ze względu na niesprzyjające warunki pogodowe, często odbywały się w charakterystycznych miejscach, których przeznaczenie było zgoła inne niż zabawowe. W osobnym fragmencie pt. Szmaterlok, fusbal, pupynsztuba i inne szpilcjogi. Śląskie bawidołki zawarto materiały na temat dawnych zabawek, zarówno tych wyrabianych w domach przez starszych, jak i tych przygotowywanych przez najmłodszych. Ostatnia część poświęcona jest współczesnym zabawom. Nie sposób, oczywiście, omówić pełnego ich zestawu, dlatego zasygnalizowano te najbardziej „na czasie”. Zapraszamy do lektury!

Książkę można nabyć w Muzeum Miejskim w Rudzie Śląskiej.